Emre ERGÜL
Non Fungible Token… NFT… Türkçesi “Değiştirilemez Token.” Bazılarının hâlâ ne olduğunu anlamadığı, bazılarının da anlamayanlara kısaca “Bir tip kripto para cinsi” diye özetlediği kripto dünyasının birkaç yıl önce patlayan çılgınlığı…
“Dijital mülkiyet” olarak özetlenebilecek olan NFT dünyası bir süredir sessizliğe bürünmüş durumda. “NFT çılgınlığının sona erdiğini” gündeme getiren İngiliz BBC Televizyonu da “NFT’ler gerçekten öldü mü?” diye sorarak, konuyu gündeme getirdi.
BBC’ye göre, NFT’ler kesinlikle yatırımcısının yüzünü güldürmedi, çünkü ticari hacmi 2022’nin başından bu yana yüzde 89 düştü. 2022’nin ilk çeyreğinde 12.6 milyar dolar olan pazar, 2023’ün üçüncü çeyreği itibarıyla 1.9 milyar dolara geriledi.
NFT işlemlerinin değerinin NFT pazarının zirveye ulaşmasından bu yana en düşük noktaya ulaştığının altını çizen BBC, sektörün daralmasına şu örneği veriyor: “En popüler NFT koleksiyonlarından biri olan Bored Ape NFT’lerinin yaratıcıları Yuga Labs, belirtilmeyen sayıda işten çıkarma duyurdu.” Bored Ape NFT’lerinin fiyatı Mayıs 2022’de 268 bin dolardı (144 Etherium coin). Bugünkü değeri ise 56 bin dolar!
Bored Ape NFT’lerine aralarında talk şov sunucusu Jimmy Fallon ve medya yıldızı Paris Hilton’un da bulunduğu ünlülerin milyonlarca dolar akıttığına işaret eden BBC, haberine şöyle devam etti: “Paris Hilton, koleksiyonuyla ilgili 2022 Ocak ve Şubat’ında neredeyse her gün tweet atıyordu. Ancak Ekim 2022’den bu yana tek bir mesajı yok!”
ABD’li koleksiyoncu Taylor Whitley de NFT piyasasından çıkanlardan: “Aldığım teklifler giderek kötüleşiyor. 7 değerli Bored Ape NFT’sinden 6’sını satmak zorunda kaldım. Aslında satmak istemiyordum ama NFT piyasası daha da düşebilir. O yüzden yapılacak en akıllıca işti.”
“NFT sanatçıları”nda da durum farklı değil… İskoç Angie Taylor, NFT sanat eserlerini ürün başına 8 bin dolara kadar satarken, bugün 600 dolara sayış yaparsa mutlu oluyor. Yarı zamanlı öğretmen olan Taylor, “NFT öncesi işime geri dönmek zorunda kaldım” diyor ve ekliyor: “Hâlâ orada ufak tefek şeyler satıyorum ama geçim için günlük bir iş yapmam gerekiyor. NFT balonunun bir gün patlayacağını biliyordum.” Şimdiye kadarki en büyük NFT yatırımcısı, MetaKovan olarak bilinen Vignesh Sundaresan…
Amerikalı sanatçı Beeple’ın rekor kıran 69 milyon dolarlık NFT satın alan Sundaresan, BBC’ye şöyle konuştu: “Geriye dönüp bakıp bunun iyi bir satın alma olup olmadığını görmemiz için hâlâ kat etmemiz gereken uzun bir yol var. Kesinlikle çok fazla paraydı ama servetimin önemli bir kısmı değildi.”