“`html
ANTALYA – ABD’nin Rusya’ya yönelik uyguladığı Gazprombank yaptırımları ve UnionPay ödeme sistemi kısıtlamaları, Türkiye turizmini derinden sarstı. 2025 yaz sezonu için Türkiye’yi ziyaret etmeyi planlayan Rus turistler, belirsizlikler nedeniyle tatil planlarını ertelemek zorunda kalırken, yerel turizmciler erken rezervasyonlardaki düşüşten endişe duyuyor.
Ambargo kararları sonrası, Rusya pazarında faaliyet gösteren seyahat acentelerinde ciddi bir durgunluk meydana geldi. “Elektronik ödeme sistemindeki ambargolar, nakit dövizle telafi edilebilir mi?” gibi sorular gündeme gelirken, Türkiye’de patlak veren sahte döviz krizi de durumu daha da karmaşık hâle getirdi.
Rusya Tur Operatörleri Birliği (ATOR), Rus turistleri uyararak Türkiye’deki bankaların eski model Amerikan doları kabul etmeyebileceğini bildirdi ve “Tatile çıkmadan önce yeni tip dolarlara veya farklı para birimlerine sahip olun” dedi.
Turizm sektörü, sahte döviz sorununu, Rus pazarında yaşanan ambargo dolayısıyla büyüyen bir tehdit olarak değerlendiriyor ve çözüm arayışında. Uzmanlar, mevcut tablo değişmezse kötü günlerin kapıda olduğunu belirtiyor.
‘YÜZDE 30-40 KÜÇÜLME BEKLENİYOR’
Büyük tur operatörleri, erken rezervasyonlarda ambargo etkisinin henüz hissedilmediğini belirtiyor. Ancak Rusya’ya yapılan tatil satışlarındaki aksaklıkların önümüzdeki günlerde, rezervasyonların hızlanmasıyla daha belirgin hale geleceği görüşündeler.
Tük seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Başdanışmanı Hamit Kuk, UnionPay’e uygulanacak ambargonun Türkiye’nin 2025 turizm sezonu açısından önemli bir sorun oluşturduğunu ve bunun sektörde zincirleme dramatik sonuçlar yaratabileceğini söyledi. Kuk, süreci şu şekilde açıkladı:
“Önceden kullanılan ‘Mir’ sisteminin sona ermesiyle birlikte, yerini UnionPay aldı. Türkiye dahil 8 ülkede Gazprombank üzerinde bulunan ödeme sistemi, ambargo nedeniyle ortadan kalkacak. Bu durum, Rusya turizm pazarının daralmasına yol açacak ve yaklaşık 7 milyon Rus turistin Türkiye’deki tatil planlarını olumsuz etkileyecek. Eğer ambargolarla ilgili bir çözüm bulunamazsa, pazarın en az yüzde 30-40 oranında küçülmesi muhtemel.”
ERKEN REZERVASYONDA SIKINTI VAR
Hamit Kuk, hem rezervasyon işleminde hem de Rus turistlerin Türkiye’deki tatili boyunca yapacakları ödemelerde ciddi sıkıntılar yaşanacağını ifade etti:
“Erken rezervasyon dönemi ve Rusya’dan Türkiye’ye yönelik rezervasyonların etkilenmiş durumda olduğu aşikâr. Rusya’dan gelen turistlerin %35-40’ının kasım-nisan ayları arasında yapılan erken rezervasyonlardan geldiği göz önüne alındığında, durumun ciddiyetinin boyutu anlaşılabilir. Üstelik, turistlerin tatil ödemeleri nasıl alınacak? Rusya’daki acentelerimiz, bu sorunun üstesinden gelmek için çözüm bulacaktır; yine de bu süreç zaman kaybı ve ek maliyetler gerektirecektir. Ayrıca, transfer aşamasında riskler de söz konusu olacak.”
7 MİLYON TURİSTİN KREDİ KARTI SORUNU
TÜRSAB Başdanışmanı Hamit Kuk, Rusya’nın Türkiye turizmindeki lider konumunu vurgulayarak, yaklaşan sorunları şöyle sıraladı:
“Önemli olan sadece şirketlerin para transferi değil. Rusya’dan gelecek 7 milyon turistin burada yapacağı alışverişlerde kullanılacak kredi kartlarının işlevsel olup olmayacağı da oldukça kritik. Eğer çalışmazsa, Rus turist Türkiye’ye geldiğinde nasıl ödeme yapacak? Yanında ne kadar nakit taşıyabilir ki? Ödeme sistemlerinin sağlıklı işlemesi, her iki taraf için de büyük bir önem taşımakta. Aksi takdirde, ödemeler döviz büroları veya kuyumcular üzerinden tahsil edilmeye başlanarak, iş hacmini ciddi şekilde etkileyebilir.”
SAHTE DÖVİZ KRİZİ ENDİŞELERİ ARTIRIYOR
Türkiye’deki sahte dolar krizinin de turizme olan etkileri konusunda endişe belirten Hamit Kuk, “Bunun etkilerini şu an ölçemedik. Şu anda turizm açısından en düşük sezon olan kış aylarındayız. Önümüzdeki günlerde hareketlenme yaşandığında daha net bir tablo ortaya çıkacak. Bu durum, hem esnaf hem de turistler için tedirginlik yaratıyor. Ancak uzun vadede, bu konuda bir rahatlama oluşacağını düşünüyorum. Ambargoların turizm hareketlerini fazla etkileyeceğini düşünmüyorum” dedi.
‘2025 YILI KOLAY GEÇMEYECEK’
Turizmciler, ambargonun hafifletilmesi için ABD ile müzakerelere umut bağlıyorlar. Hamit Kuk, “Bakanlık ve hükümetin durumu bildiği ve adım atacağı aşikar. Ancak 20 Ocak’ta göreve gelecek Trump yönetiminin bu konuya yaklaşımı belirsiz. Rusya ve Türkiye komşu ülkeler ve birbirleriyle olan ilişkileri, yalnızca ticaretle değil, insani bağlarla da sınırlı. Bu yüzden temel ihtiyaçları etkileyen bir ambargo, insani açıdan kabul edilemez. 2025 yılı için turizmciler arasında bir iyimserlik var; ancak mevcut sorunların gölgesinde, birçok değişkenle başlayacak bir turizm sezonu zorlu geçecektir.”
TURİST, NASIL HARCAYACAK?
ABD’nin uyguladığı yaptırımlar sonrasında Rusya’dan gelen rezervasyonlarla ilgili minimal bir sorun yaşandığını aktaran Seyahat Acentaları Yöneticileri Derneği (SAYD) Başkanı Mehmet Gem, “Turistler Rusya’da otel rezervasyonlarını yaptırıyor ve ödemelerini bu aşamada yapabiliyor. Fakat tam tersi durumda, Türkiye’ye geldiklerinde harcamalarını nasıl ödeyecekler? Bu çözülmesi gereken bir soru. Zorluklar kaçınılmaz.” açıklamasında bulundu. Gem, “Yalnızca Rusya değil İran pazarının da etkilenmesini bekliyorum. Turistlerin büyük çoğunluğu Türkiye’de ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kalacak,” dedi.
‘2025 YILI HASSAS OLACAK’
Gem, “Gazprombank ile ilgili muafiyet nasıl sunulacak, ambargolar yumuşayacak mı?” gibi önemli sorulara dikkat çekerek, “ABD’den alacağımız toleranslar, aynı zamanda yeni sorunların doğmasına yol açabilir. Mevcut sıkıntılar önümüzdeki aylar içerisinde büyüyebilir. Otelcilerin çoğu ‘2025 yılı çok iyi geçecek’ öngörüsünde bulunsa da, bu yıl geçmişe kıyasla daha zorlayıcı olabilir. Ocak ayı itibarıyla Trump yönetiminin pozisyonu netleşecektir” dedi.
“`
